Những khi quán vắng khách, Kiều Loan thường ngồi ở quày, vẩn vơ nhìn sang công ty may đối diện phía bên kia đường. Nàng ngồi hằng giờ như vậy, chống cằm lặng im, và cứ thế để mặc cho những dòng suy nghĩ chạy lan man trong đầu như một chú ngựa hoang. Những hình ảnh đó hằng ngày vẫn lặp lại, phơi bày ra trước mắt, và đã trở nên rất đỗi quen thuộc đối với nàng. Cái hàng rào bằng bê tông màu xam xám, chạy dài miên man như một đoàn tàu hỏa. Hai cánh cổng sắt to và rỉ rét án ngữ ngay phía trước công ty, gần như lúc nào cũng đóng im ỉm. Cái bốt trực màu vàng ở cạnh cổng ra vào, cửa mở toang ra các hướng. Bên trong bốt, người bảo vệ già đầu tóc bạc phơ ngồi im như pho tượng, lặng lẽ đưa cặp mắt mờ đục quan sát ra xung quanh.
Công
ty này trước đây vốn là một nhà máy cơ khí cán thép. Thời kỳ bao cấp, nó là một
trong những nhà máy lớn nhất ở Miền Bắc và giải quyết công ăn việc làm cho hàng
ngàn người. Đến khi gặp làn sóng cổ phần hóa, mô hình sản xuất trước đây đã
không còn phù hợp nữa. Nhà máy lúc ấy gặp khó khăn, công nhân trở nên thất nghiệp,
vì thế mà đã có rất nhiều người xin nghỉ việc để tìm nơi làm mới. Đến khoảng
năm 1996 thì nhà máy giải thể, từ đó họ cho doanh nghiệp may mặc thuê lại mặt bằng
cho đến tận ngày hôm nay.
Hằng
ngày cứ đến đầu giờ làm, trước cổng công ty lại nườm nượp những người ra vào. Trong
những bộ đồng phục màu xanh lá cây, các nữ công nhân cùng nhau đi vào nhà xưởng,
trên tay họ là cây kéo cắt vải hoặc là những cuộn chỉ may đủ màu sắc. Từ bên
trong phòng bảo vệ, lão Thiết đứng nghển cổ ngó ra, thi thoảng lại lên tiếng nhắc
nhở bằng một cái giọng ồm ồm nhưng hãy còn rất khỏe:
-
Mọi người hãy giữ trật tự nào, không được chen lấn nhau như thế!
-
Cô kia!...Tôi đang nói cô đấy!...Để xe vào cho đúng chỗ đi!...
Khi công nhân đã vào xưởng hết, sân nhà máy vắng
lặng như tờ, ông lão lại còng lưng đẩy hai cánh cổng sắt nặng nề vào vị trí rồi
khóa chúng lại bằng cái ống khóa rất to. Những khi ấy, tiếng bánh xe bằng sắt ma
sát xuống nền xi măng và rít lên những âm thanh cót két chói tai, khiến cho tận
phía bên kia đường cũng nghe thấy. Từ lúc này, lão Thiết chỉ mở cánh cổng xép cạnh
phòng bảo vệ, đủ chỗ cho xe máy, xe đạp hoặc người đi bộ ra vào. Trong suốt ca
trực, ông lão dành phần lớn thời gian ngồi trong cái bốt ấy nhìn ra bên ngoài.
Tuy nhiên, thi thoảng ông cũng rời khỏi bốt, đi đi lại lại dọc hàng rào để kiểm
tra xe cộ và làm một vài công việc lặt vặt nào đó. Cuộc sống của ông cứ diễn ra
đều đặn như thế, ngày nào cũng giống ngày nào.
Ơ
cuối dãy tập thể có một cái xép chỉ rộng độ chục mét vuông, nó hẹp nhất trong tất
cả các phòng và cũng là nơi ở của ông lão bảo vệ. Đồ đạc bên trong gồm một cái
giường cá nhân kê sát với góc phòng, một cái bàn con con để ngồi uống nước, chiếc
tủ đứng để đựng quần áo và đồ đạc. Cạnh cửa sổ là chiếc xe đạp phượng hoàng cũ
kỹ mà thi thoảng ông lại sử dụng để làm phương tiện đi dạo phố. Ngoài ra trong
phòng còn có một số đồ đạc lặt vặt phục vụ sinh hoạt khác. Căn phòng lúc nào
cũng xông lên mùi ẩm mốc và mùi khen khét của tàn thuốc lá. Lão Thiết lên thành
phố làm bảo vệ và sống một thân một mình ở đây, nhưng gia đình lão thì lại ở tận
dưới quê. Ở nhà quê cũng chỉ còn bà lão là đang ở trông coi nhà cửa một mình.
Không muốn ở nhà với bà vợ già lắm lời, lão Thiết quyết định lên thành phố đi
làm, phần vì lão thấy mình còn sức lực, phần cũng muốn kiếm đồng ra đồng vào. Nhưng
có lẽ nguyên nhân chính khiến hai vợ chồng già phải sống hai nơi là vì ông bà
thường khắc khẩu với nhau. Cung hôn nhân của ông phạm vào cái cách “Phu thê
tương khắc”, vì vậy mà số ông là phải sống xa bà - lão thầy bói dạo trên phố đã
có lần nói với ông như thế.
Những
lúc rảnh rỗi, lão Thiết lại khép hờ cánh cổng rồi tranh thủ tạt sang quán “Cà
phê hoa nắng” để ngồi nhâm nhi một lúc. Vốn là người hiền lành, cho nên lão được
các cô nhân viên quán dành cho khá nhiều thiện cảm. Lão Thiết ít khi gọi cà phê
như đa phần khách hàng đến đây. Sở thích của lão là thưởng thức vài ly rượu
vang đỏ. Những lúc ấy, lão ngồi trầm ngâm suy nghĩ rất lâu, lưng thì gù hẳn xuống
nom đến là tội nghiệp. Chẳng biết là lão đang nghĩ gì, chỉ thấy chòm râu bạc
rung rung, ánh mắt thì bị hơi men làm cho đờ đẫn, mỗi lúc một chuyển sang màu
trắng đục. Uống xong lão đứng dậy, run rẩy lần bàn tay to bè vào trong cái áo khoác
lấy ra một mớ tiền lẻ đã cũ nhàu nhưng được xếp ngay ngắn. Trừ hôm nào lão dùng
rượu hay cà phê, còn thì uống nước thì các cô gái không lấy tiền. Nhưng lão thì
vẫn nhất quyết:
-
Cảm ơn các cô đã ưu ái tôi! Nhưng kinh doanh thì cần phải có lãi. Nếu cứ đãi
tôi suốt như thế này thì các cô sống bằng gì bây giờ. Tính tôi thích sòng phẳng.
Đây! Cho tôi gửi!...Cô cứ cầm lấy cho tôi vui lòng!
-
Vậy thì cháu xin cụ! - Hà đáp, rồi miễn cưỡng cầm lấy tiền từ tay ông cụ.
Mùa
lạnh, lão Thiết thường mặc bên ngoài một chiếc áo khoác kiểu đại cán màu xanh lá
có những chiếc khuy bằng nhựa rất to. Lão mặc nhiều đến nổi người ta có cảm tưởng
là lão chỉ có mỗi chiếc áo ấy thôi vậy. Thấy lão cứ mặc mãi một cái áo đã sờn
mép và cáu bẩn như thế, Kiều Loan không khỏi thấy tội nghiệp. Nàng ái ngại nhìn
lão, nói:
-
Cụ ơi! Cái áo khoác của cụ chắc đã lâu rồi chưa giặt. Bên ấy có lẽ thiếu nước. Cụ
cởi áo ra để cháu giặt hộ cho!...
-
Như vậy thì phiền cô quá! Tôi là ai mà lại dám nhờ cô như thế kia chứ! – Ông cụ
nói rồi ngồi co rúm người lại. Như thể là con rùa rụt cổ vì sợ người ta lột bỏ mất
cái mai hữu dụng ra khỏi cơ thể mình vậy.
-
Cụ đừng có ngại mà! Cháu chỉ giặt một loáng là xong thôi. Cụ cứ cởi ra đi!…- Kiều
Loan mỉm cười, nhẹ nhàng động viên ông cụ.
-
Thôi, thôi!...Tôi chẳng dám phiền cô đâu! – Ông cụ tiếp tục xua tay, lắc đầu quầy
quậy.
-
Thì cụ cứ mặc tạm cái áo khác. Chúng cháu giặt vài hôm là lại có áo cho cụ mặc
ngay thôi mà! – Vân thấy hai người cứ giằng co mãi như thế, cũng sốt ruột nói
thêm vào.
Đến
lúc này, ông lão đành phải miễn cưỡng đứng lên, vụng về xoay ngang xoay ngửa để
cởi áo ra. Nhưng vì luống cuống, lão vướng phải cái ống tay, người cứ ngắc ngứ như
một con rối bằng gỗ. Kiều Loan phải phụ một tay thì mới giúp lão cởi được chiếc
áo giáp hộ thân ấy ra. Nhìn nàng hối hả mang cái áo đi lên cầu thang để giặt,
lão Thiết cảm động đến ngẩn ngơ. Hai mắt lão chớp chớp, cứ ngồi lặng giờ lâu mà
chẳng biết nói gì.
Cứ
thế, mỗi khi lão Thiết có quần áo bẩn cần giặt, Kiều Loan lại giúp ông giặt sạch,
rồi là lại cho phẳng phiu. Thi thoảng cô cũng mua cho lão đồng quà, tấm bánh để
bồi dưỡng. Nhận ân huệ từ người con gái xa lạ đã nhiều, lão Thiết cảm động lắm.
Một lần, lão rơm rớm nước mắt, nói với cô:
-
Tôi thật chẳng biết lấy gì để đền ơn cô!….Cô Kiều Loan ạ! Một lão già nhà quê
như tôi, sống một thân một mình ở chốn này, nếu không có cô quan tâm thì cũng
như một miếng giẻ rách vô dụng vứt nơi xó nhà thôi.
Kiều
Loan chỉ bẽn lẽn, mỉm cười:
-
Dạ không có gì! Xin cụ đừng có ngại.
Bất
giác, lão ngước ánh mắt cầu khẩn nhìn cô, rụt rè:
-
Cô Kiều Loan này!...Nếu cô không phiền…cho phép tôi từ nay được coi cô như con
gái của tôi nhé. Cô cũng trạc tuổi con gái tôi ở quê, nó mới lấy chồng hồi năm
ngoái…
Kiều
Loan đỏ mặt im lặng, nàng chỉ ngồi im, đầu hơi cúi xuống, ánh mắt nhìn đăm đăm
mà chẳng biết đang nghĩ ngợi gì.
Như
để phá tan cái bầu không khí sượng sùng ấy, ông lão đứng lên, giơ cẳng tay lên,
thề:
-
Nhờ cô mà tôi được ăn mặc tinh tươm, cứ như là viên chức bàn giấy ấy. Có trời đất
chứng dám, tôi sẽ không bao giờ quên ơn cô đâu! Cô Kiều Loan ạ, hễ cần gì thì cô
cứ ới lão già này một câu. Lão sẽ làm hết sức để đền đáp tấm lòng thơm thảo của
cô, kể cả hy sinh cái mạng già này!
Kiều
Loan bật cười thành tiếng nhưng không nói gì. Nàng làm vậy vì thấy thương ông
lão, chứ nào phải mong chờ gì sự báo đáp hay trả ơn.
o0o
Vừa
nhìn thấy anh bước vào quán, đứa bé vội giằng ra khỏi tay mẹ, reo lên:
-
A! Chú Hải Dương đến!...
Anh
dang rộng hai cánh tay, ôm chầm lấy cái thân hình bé nhỏ đang lũn cũn chạy về
phía mình rồi bế bổng nó lên.
-
Hôm nay Bông có ngoan không? Có nghe lời mẹ không? – Hải Dương vừa hôn chùn chụt
vào má đứa bé, vừa âu yếm hỏi.
-
Cháu ngoan! – Đứa bé thủ thỉ, rồi ngượng ngùng áp chặt mái đầu vào ngực anh.
-
Vậy thì để chú thưởng! Cháu thích ăn gì nào? – Hải Dương hỏi và đưa tay vuốt bộ
tóc dài đen nhánh trên đầu nó. Mái tóc giống mẹ nó một cách lạ lùng.
Đứa
bé sôi nổi hẳn lên, nó ngước cặp mắt long lanh đen láy, rồi chỉ tay lên quày:
-
Cháu ăn Bim Bim!...
-
Bông đừng làm nũng chú. Chú Hải Dương cũng đừng có chiều cháu như thế, nó hư!
Cháu vừa mới ăn lúc nãy đấy! – Từ phía sau quày, tiếng Hà vang lên, nghiêm khắc.
-
Chị cứ lấy cho gói Bim Bim kia!...- Hải Dương bế đứa bé tiến đến sát quày, mỉm cười,
nói.
Hà
thở dài, lấy gói bánh đưa cho con, nhưng vẫn không quên đe:
-
Lần sau nhớ không được đòi quà chú nữa nghe chưa!
-
Vâng ạ! – Đứa bé ngoan ngoãn đáp. Nhưng nó quên ngay lời mẹ, háo hức lần những
ngón tay bé xíu để bóc gói bánh ra. Nó ăn một cách ngon lành, những cái răng nhỏ
xíu như răng chuột nhai rau ráu những miếng bánh một cách thích thú.
-
Thôi được rồi…! Bông lại đây với mẹ nào. Để cho chú Hải Dương và cô Kiều Loan
còn nói chuyện! – Mẹ nó vẫy tay, ôn tồn nói.
Đứa
bé hết ngước nhìn Hải Dương rồi lại quay sang nhìn cô Kiều Loan, nó thích thú
nhại lại:
-
Chú Hải Dương nói chuyện với cô Kiều Loan!...
Họ
ngồi với nhau ở bộ bàn ghế ngay lối ra vào. Trong lúc trò chuyện, thi thoảng Kiều
Loan lại âu yếm đưa tay sửa lại cho anh cái cổ áo xộc xệch hay phủi dùm anh cái
vỏ hướng dương vướng trên người. Từ khi yêu nhau, cô không ngại ngần có những cử
chỉ chăm sóc anh một cách công khai trước mặt những người khác như thế.
-
Chào các anh các chị! – Vừa khi ấy có một giọng nói rụt rè của ai đó vang lên từ
phía cửa.
Kiều
Loan nhìn lên thì nhận ra lão Thiết đang đứng ở ngay cửa ra vào. Lão lịch sự
cúi chào mọi người, bàn tay vuốt vuốt những chiếc cúc của chiếc áo đại cán sạch
sẽ. Sau đó lão tập tễnh đi vào, chống tay ngồi một cách vất vả xuống chiếc ghế bên
cạnh. Có vẻ như hôm nay lão bị đau chân thì phải.
-
Mời cụ sang đây ngồi với chúng cháu cho vui! – Kiều Loan ngó sang, vui vẻ nói với
ông lão.
Nhưng
ông lão ngượng ngùng, xua tay:
-
Xin cô cậu cứ tự nhiên đi cho. Tôi ngồi ở đây được rồi! – Lão lịch sự từ chối, nét
mặt tươi tỉnh.
-
Bữa nay quán chẳng có ai. Cụ đừng có ngại. Mời cụ sang đây, uống gì để cháu còn
lấy luôn!...- Kiều Loan nói.
Lão
Thiết nhấp nhổm định đứng lên, nhưng có vẻ vẫn còn ngần ngừ. Cho đên khi bắt gặp
vẻ mặt tươi cười và ánh mắt khích lệ từ Hải Dương, lão mới mạnh dạn đứng lên và
bước về phía họ.
-
Chào hai cô cậu! – Lão gật đầu chào và từ tốn ngồi xuống mép ghế.
-
Chào cụ! – Hải Dương cũng lịch sự đáp.
-
Cụ đợi con một lát! – Kiều Loan nói và nhẹ nhàng đứng lên đi về phía quày.
Chỉ
còn lại hai người đàn ông với nhau. Sau một phút do dự, ông lão quay sang làm
quen với Hải Dương:
-
Tôi hỏi khí không phải. Cậu có phải là Hải Dương không?
-
Vâng!...Sao cụ lại biết con ạ? – Hải Dương ngỡ ngàng. Anh chưa gặp ông lão bao
giờ, và cũng chưa nghe ai nói gì về ông cả.
Kiều
Loan đã quay trở lại, nàng đặt ly cà phê xuống trước mặt ông lão:
-
Mời cụ ạ!
-
Vâng! Cảm ơn cô! – Ông lão đỡ lấy ly cà phê và ngước nhìn Kiều Loan với ánh mắt
đầy vẻ hàm ơn.
Trong
khi Kiều Loan ngồi xuống, lão quay sang hỏi Hải Dương:
-
Tôi nghe nói anh yêu Kiều Loan phải không?
Kiều
Loan cúi đầu thẹn thùng. Hải Dương nhìn hai người với ánh mắt đầy vẻ dò hỏi. Trong
giây lát, anh chợt hiểu ra tất cả. Thì ra trước đó Kiều Loan đã nói với ông lão
về anh. Nghĩ vậy, anh trả lời ông lão, giọng nửa đùa nửa thật:
-
Cũng có thể nói là như thế ạ!...
-
Đúng là đúng, mà sai là sai. Sao lại có chuyện “Có thể” được? – Ông lão nhìn
anh, nghiêm nét mặt.
Hải
Dương châm điếu thuốc, rồi cười:
-
Nếu cụ đã nói đúng thì chắc là đúng thôi!
-
Nói vậy thì được! – Ông lão cũng cười, rồi cầm thìa bắt đầu khuấy cà phê.
Lúc
này khuôn mặt Kiều Loan đã đỏ dừ như mặt trời mới mọc. Ông lão nâng ly cà phê,
nhấp một ngụm nhỏ. Sau khi e hèm một tiếng để lấy lại giọng, lão ề à nói tiếp:
-
Chẳng dấu gì anh. Tôi với Kiều Loan đây cũng là chỗ thân tình. Tôi coi nó như
con vậy. Nó là một đứa con gái xinh đẹp và nết na. Anh nhất định phải yêu
thương và đối xử tốt với nó mới được. Nếu không – Nói đến đây, ông lão giơ nắm
tay lên dứ dứ về phía Hải Dương – Nếu không… thì… anh sẽ biết tay tôi đấy!...
Nói
xong ông lão cười, một nụ cười thật hiền, những nếp nhăn li ti bám quanh đuôi mắt
đan chéo vào nhau chằng chịt như một mạng nhện.
